Zgodnie z art. 15 RODO, osoba, której dane dotyczą, jest uprawniona do uzyskania od administratora potwierdzenia, czy przetwarzane są dane osobowe jej dotyczące, a jeżeli ma to miejsce, jest uprawniona do uzyskania dostępu do nich oraz informacji obejmujących m.in. cele przetwarzania, kategorie danych osobowych czy informacje o odbiorcach lub kategoriach odbiorców, którym dane osobowe zostały lub zostaną ujawnione.
Oznacza to, że administrator obowiązany jest dostarczyć osobie, której dane dotyczą kopię przetwarzanych danych osobowych. Zasada ta odnosi się również do danych osobowych zgromadzonych w dokumentacji medycznej. Od wejścia w życie RODO toczyła się dyskusja czy dokumentację medyczną należy udostępnić pacjentowi odpłatnie (opłata za sporządzenie kopii) czy też pierwsza kopia powinna być udostępniona bez pobierania od pacjenta opłaty.
Rzecznik Praw Pacjenta stał na stanowisku, że zgodnie z RODO pacjenci mają prawo do otrzymania pierwszej kopii dokumentacji medycznej za darmo. Odmienne stanowisko prezentował Prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych, który wskazywał, że prawa pacjenta dotyczącego dostępu do dokumentacji medycznej nie należy łączyć z przysługującym na mocy RODO prawem bezpłatnego otrzymania pierwszej kopii danych osobowych. PUODO, podkreślał przy tym, że jeżeli pacjent wnioskujący o udostępnienie dokumentacji medycznej, nie wskaże, że wnioskuje o realizację prawa na gruncie RODO, to powinno się odbyć na zasadach określonych w ustawie o prawach pacjenta, czyli za odpłatnością.
W ocenie PUODO prawo do dostępu do danych osobowych, o którym mowa w art. 15 RODO, jest prawem odrębnym od prawa pacjenta do informacji o swoim stanie zdrowia, o którym mowa w art. 9 ustawy z dnia 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta oraz od prawa dostępu do dokumentacji medycznej, o którym mowa w art. 23 ust. 1 przywołanej ustawy.
Przedmiotowy problem jednoznacznie rozwiązała nowelizacja ustawy o prawach Pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta z maja 2019 r. i nowe brzmienie art. 28 ww. ustawy, zgodnie z treścią którego w przypadku udostępnienia dokumentacji medycznej pacjentowi albo jego przedstawicielowi ustawowemu po raz pierwszy nie pobiera się opłaty administracyjnej za przygotowanie kopii dokumentacji medycznej na wniosek pacjenta lub jego przedstawiciela ustawowego.
Podsumowując, wskazać należy, że pacjent lub jego przedstawiciel ma prawo złożyć wniosek o udostępnienie całości lub też tylko części dokumentacji medycznej z leczenia w danej placówce. Oznacza to, że ponowny wniosek o udostępnienie dokumentacji medycznej złożony wobec tego samego podmiotu leczniczego, jednakże obejmujący inną cześć dokumentacji np. dokumentację sporządzoną po realizacji pierwszego wniosku –zgodnie z treścią znowelizowanej ustawy o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta należy również zrealizować nieodpłatnie.
adw. Piotr Stankiewicz